Την κατάργηση ενός θεσμού για τον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και για τους περισ- σότερους Δήμους της Αττικής φέρνει η πρόσφατη αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση που τροποποιεί τον εκλογικό νόμο για τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας ή τα «τοπικά συμβούλια» όπως καθιερώθηκε να λέγονται καταργούνται στο Λεκανοπέδιο, 10 ακριβώς χρόνια μετά την πρώτη τους λειτουργία. Συγκεκριμένα, η τελική διατύπωση του νομοσχεδίου, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της διαβούλευσης του Υπουργείου Εσωτερικών, μια διαδικασία που ολοκληρώθηκε στις 18 Μαρτίου, έχει ως εξής στο άρθρο 2, παράγραφος 4:
Δεν εκλέγονται συμβούλια δημοτικών κοινοτήτων στους δήμους της Περιφέρειας Αττικής, με εξαίρεση τους δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων, στον δήμο Ωρωπού της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής, στους δήμους Μεγαρέων και Μάνδρας – Ειδυλλίας της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής.
Δεν είναι προφανώς τυχαίο ότι τα άρθρα του νομοσχεδίου που αφορούν τις δημοτικές κοινότητες, αυτές που καταργούνται και όσες παραμένουν (άρθρα 2, 27 και 28), συγκέντρωσαν τα περισ- σότερα σχόλια κατά τη διαβούλευση (αθροιστικά 534 παρατηρήσεις). Πριν βέβαια η διάταξη γίνει νόμος του κράτους, μεσολαβεί η κοινοβουλευτική συζήτηση και ψηφοφορία.
Τα τρία τοπικά συμβούλια στον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης υπήρξαν επί της ουσίας η μεταβατική βαθμίδα αυτοδιοίκησης για το πέρασμα από τους χωριστούς πρώην Δήμους στον ενιαίο πλέον Δήμο και Δημοτικό Συμβούλιο. Η εναλλαγή κομμάτων στην κυβέρνηση το διάστημα 2014-2021 άφησε ένα αλλοπρόσαλλο αποτύπωμα στα όργανα αυτά. Έτσι, ενώ η μεταρρύθμιση του «Κλεισθένη» από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2018 αναβάθμισε πολιτικά τα τοπικά συμβούλια, αυτονομώντας την κάλπη τους και θεσπίζοντας χωριστούς συνδυασμούς, το 2019 η νέα κυβέρνηση της ΝΔ «ψαλίδισε» περαιτέρω τις αρμοδιότητες των οργάνων αυτών. Πλέον, οι τρεις κοινότητες θα επιβιώσουν πολιτικά μόνο ως εκλογικές περιφέρειες του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο «Δημοσιογράφος» απευθύνθηκε στους προέδρους των τριών τοπικών Συμβουλίων του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης καταγράφοντας τις θέσεις τους για τη νομοθετική ρύθ- μιση που προωθείται. Κοινή συνισταμένη των απόψεών τους είναι η αποδοκιμασία της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, στο βαθμό που η κεντρική διοίκηση δεν εμπιστεύτηκε ποτέ τα όργανα αυτά επαρκώς, δίνοντάς τους τις αρμοδιότητες που θα τα έκανε να «αναπνεύσουν» και να αποδείξουν αν αποτελούν λειτουργικές ενότητες χρήσιμες ή όχι.
Γρηγόρης Κωνσταντέλλος
“Λάθος απόφαση”
Η θέση του Δημάρχου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης στο θέμα κατάργησης των τοπικών Συμβουλίων ήταν εξαρχής αρνητική, με το σκεπτικό ότι «πρώτα δοκιμάζεις κάτι και μετά το απορρίπτεις». Ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος όχι μόνο προσωπικά, αλλά και ως πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) επιχειρηματολόγησε εκτενώς υπέρ της διατήρησης των τοπικών οργάνων στη θεσμική διαβούλευση που προηγήθηκε με το υπουργείο Εσωτερικών και διαφώνησε επίσης με την πλειοψηφία του ΔΣ της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής, η οποία συναίνεσε στην κατάργηση των τοπικών οργάνων της Αττικής. Οι
θέσεις του Δημάρχου των 3Β έγιναν επίσημη άποψη της ΚΕΔΕ και εισακούστηκαν εν μέρει από την κυβέρνηση, καθώς σε σχέση με την αρχική μορφή του νομοσχεδίου, στην τελική του διαμόρφωση διατηρούνται τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας στις έδρες των νομών, στις έδρες των καλλικρατικών δήμων και στους δήμους της πολεοδομικής ενότητας της Θεσσα- λονίκης που αρχικά πήγαιναν για κατάργηση. Δεν εισακούστηκε ωστόσο η θέση αυτή για την Αττική, καθώς η κυβέρνηση επέμεινε μέχρι τέλους στη θέση περί κατάργησης.
Ασπασία Αντωνίου
πρόεδρος Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας Βάρης
Δεν δικαιώθηκαν οι προσδοκίες μας από τη λειτουργία του Συμβουλίου. Προεκλογικά τουλάχιστον η τότε κυβέρνηση είχε δώσει διαβεβαιώσεις ότι θα άλλαζαν τα πράγματα και ότι υπήρχαν προϋποθέσεις για μια περισσότερο ουσιαστική λειτουργία του οργάνου που θα είχε περισσότερες αρμοδιότητες. Κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ. Στο Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας Βάρης είχα εκλεγεί και το 2010 και γνώριζα πως είναι ένα όργανο χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες. Το 2019 πιστέψαμε ότι θα εξελισσόταν ο θεσμός. Έγινε όμως το αντίθετο, σταματήσαμε να δίνουμε άδειες λειτουργίας καταστημάτων και άδειες για μουσικά όργανα. Αφαιρέθηκαν λοιπόν από την κυβέρνηση αρμοδιότητες, αντί να «αποσυμφορήσουν» την κεντρική διοίκηση και το Δημοτικό Συμβούλιο. Κατά την άποψή μου μία από τις σοβαρότερες αρμοδιότητες που θα έπρεπε να έχουν τα τοπικά Συμβούλια ήταν η καθαριότητα, ένα σοβαρό θέμα που έχει δυσκολίες να συντονιστεί κεντρικά. Κι αυτό επειδή οι δημοτικές ενότητες έχουν μεγάλη έκταση και η οργάνωση δεν είναι εύκολη. Θα μπορούσαμε να έχουμε συμβάλει σε αυτό. Τα καταστήματα και η μουσική επίσης αφορά την κάθε περιοχή με τις ιδιαιτερότητές της. Θα μπορούσαν επίσης τα συμβούλιά μας να συμβάλουν πιο ενεργά στην κατάρτιση του προϋπολογισμού. Υπάρχει διάθεση προσφοράς και εμπλοκής από τα μέλη του Συμβουλίου μας, αλλά δεν υπάρχει αντικείμενο. Ζητούμενο για όλους είναι να προσφέρουν, να βοηθήσουν, όχι να φανούν.
Ως Συμβούλιο τα πήγαμε άψογα και το όργανο λειτούργησε μέχρι σήμερα πολύ καλά. Τυχόν μικροδιαφωνίες που είχαμε στην αρχή επιλύθηκαν γρήγορα και πλέον γίνεται ένας παραγωγικός διάλογος. Ακόμη και σήμερα που επικοινωνούμε και συνεδριάζουμε τηλεφωνικά επί της ουσίας, γίνεται σωστή δουλειά και έχουμε καλές σχέσεις όλοι μας. Κάποιοι δημότες μας προσέγγισαν αυτό το διάστημα, κάναμε μια καλή αρχή στην επικοινωνία μας με την τοπική κοινωνία, ωστόσο η πανδημία σταμάτησε μια κανονική λειτουργία. Οι περισσότεροι πιστεύω συνδημότες μας γνωρίζουν για τη λειτουργία μας, αυτό που αγνοούν είναι το πόσο λίγες αρμοδιότητες έχουμε.
Κατά τη γνώμη μου δεν θα πρέπει να σταματήσουν τα Τοπικά Συμβούλια και ειδικά σε Δήμους με μεγάλη έκταση όπως ο δικός μας αλλά και σε κάθε Δήμο που προήλθε από συνένωση λόγω του «Καλλικράτη». Μπορούν να συνεχίσουν, αλλά με νέες αρμοδιότητες και αναδιάρθρωσή τους. Όπως είναι σήμερα, πράγματι δεν βλέπω πολλούς λόγους για συνέχιση του θεσμού, το Συμβούλιο ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με το νεκροταφείο και περιστασιακά με άλλα θέματα όπως κάποια κυκλοφοριακή μελέτη. Όσες προτάσεις θέσαμε εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων εισακούστηκαν και έχουμε πολύ καλή επικοινωνία με τη διοίκηση.
Βασίλης Παπαδόπουλος
πρόεδρος Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας Βούλας
Οι ανάγκες των πολιτών στην καθημερινότητα καλύπτονται σήμερα. Όλες οι υπηρεσίες αλλά και οι Επιτροπές του Δήμου, Οικονομική και Ποιότητας Ζωής, λειτουργούν πολύ ικανοποιητικά. Το Τοπικό Συμβούλιο κάνει τη δουλειά του στο κομμάτι που του αναλογεί. Όμως δεν έχει πολλές αρμοδιότητες. Το θεσμό του Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας οι δημότες μας δεν τον κατανόησαν τόσο πολύ, διότι η δουλειά γίνεται από τις υπηρεσίες. Θέματα καθημερινά, όπως η καθαριότητα για παράδειγμα, δεν έρχονται στο Τοπικό, αλλά επιλύονται με άλλο τρόπο.
Δεν πιστεύω ότι η κυβέρνηση έκανε καλά να καταργήσει το θεσμό. Το καλύτερο θα ήταν να πετύχουμε η κυβέρνηση να δώσει δικαιοδοσίες, εξουσίες –αν και δεν μου αρέσει καθόλου η λέξη– ή απλώς την αναγκαία δραστηριότητα στα τοπικά συμβούλια και να εξασφαλίσουμε ότι κάποια θέματα θα περνούν υποχρεωτικά από την πρώτη αυτή βαθμίδα αυτοδιοίκησης. Δυστυχώς καταργήθηκαν αρμοδιότητες αντί να αυξηθούν. Οι άδειες καταστημάτων για παράδειγμα αφαιρέθηκαν από τη δικαιοδοσία μας. Και για τα υπόλοιπα θέματα που συζητούνται στις συνεδριάσεις μας, οι αποφάσεις μας έχουν έναν εισηγητικό χαρακτήρα, δεν είμαστε κάποιο εκτελεστικό όργανο. Όποιο θέμα και αν μας θέσουν οι δημότες, δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε απευθείας κάτι, πρέπει να το εισηγηθούμε σε ένα παραπάνω σκαλοπάτι. Συνοψίζοντας, αν πρέπει να επιλέξουμε για το θεσμό, να καταργηθεί ή όχι, εγώ απαντώ να μην καταργηθεί. Όμως να αλλάξει χαρακτήρα.
Οι αρμοδιότητες που άπτονται της καθημερινότητας του πολίτη θα μπορούσαν να αποτελέσουν ύλη των Τοπικών Συμβουλίων. Αυτά είναι που κάνουν και τους δημότες να μας αναζητούν: Βλάβες στον οδοφωτισμό, καθαριότητα, πράσινο. Τα θέματα της εκκλησιαστικής περιουσίας, της παραλίας, οι δικαστικές διενέξεις με τη ΜΕΕΚΒ και τα ανάλογης σπουδαιότητας θέματα, οπωσδήποτε δεν είναι για το δικό μας συμβούλιο.
Πλέον εδώ που βρισκόμαστε και το Υπουργείο Εσωτερικών έχει δρομολογήσει την κατάργηση του θεσμού, είναι πολύ περιορισμένος ο ορίζοντας που έχουμε για αλλαγές. Εκλεχθήκαμε για 48 μήνες και έχουν απομείνει περίπου 30 μήνες. Τα περισσότερα είναι καθορισμένα. Σε κάποια κομμάτια δικαιώθηκε η επιλογή μου για υποψηφιότητα στο Τοπικό Συμβούλιο, σε άλλα κομμάτια όμως όχι. Ακόμη έχουμε δρόμο να διανύσουμε όμως για να κάνουμε μια τελική κρίση. Σε σύγκριση με την περίοδο που βρέθηκα στο Δημοτικό Συμβούλιο, η τωρινή θητεία είναι πολύ παραγωγικότερη. Φυσικά σημασία έχει γι’ αυτό το γεγονός ότι ως δημοτικός σύμβουλος βρισκόμουν στην αντιπολίτευση και όχι σε θέση διοίκησης.
Γιώργος Κοκολέτσος
πρόεδρος Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας Βουλιαγμένης
Τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας θα μπορούσαν να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν πολλά παραπάνω από όσα κάνουν σήμερα. Αντίθετα όμως από αυτό που περιμέναμε, η νομοθεσία έκοψε αρμοδιότητες αντί να δώσει.
Θα περίμενα το Συμβούλιό μας να μπορεί να διαχειρίζεται έναν μικρό προϋπολογισμό για κάποια έργα μικρής εμβέλειας ή κάποιες εργασίες στην κοινότητα. Θα θέλαμε ένα βασικό τεχνικό προσωπικό με ένα όχημα που ειδικά το καλοκαίρι να μπορεί ευέλικτα να καθαρίζει σημεία υψηλής επισκεψιμότητας. Να μπορεί να πραγματοποιεί μικρο-εργασίες, όπως επιδιορθώσεις στο οδόστρωμα, κάποια μικρά βαψίματα, μια αλλαγή σε ένα παγκάκι. Θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου επίσης από το τοπικό Συμβούλιο να δίνονται οι άδειες λειτουργίας των καταστημάτων όπως συνέβαινε στις προηγούμενες θητείες, ή άδειες για τα τραπεζοκαθίσματα. Θα διευκόλυνε νομίζω και τη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου μια τέτοια ρύθμιση. Αυτά που βλέπει ο δημότης καθημερινά και συνήθως απαιτεί άμεση επίλυσή τους από τον Δήμο είναι η καθαριότητα, ο φωτισμός των κοινόχρηστων χώρων, τα αθλητικά κέντρα. Θα περίμενα επίσης μια σειρά από προβλήματα στα σχολικά κτήρια της κοινότητας να διεκπεραιώνονται από το Τοπικό Συμβούλιο, ώστε οι εκκρεμότητες να επιλύονται πιο γρήγορα. Η ουσία του Συμβουλίου μας είναι ότι μπορεί να δώσει λύσεις πιο άμεσα σε σχέση με τον κεντρικό Δήμο που έχει πολύ περισσότερες και σοβαρότερες εκκρεμότητες να επιλύσει.
Αν πάρουμε ως δεδομένη τη σημερινή κατάσταση ανυπαρξίας αρμοδιοτήτων, η προοπτική της κατάργησης φαίνεται ίσως λογική αλλά δεν με βρίσκει σύμφωνο. Χάνεται μια φωνή στον Δήμο από ανθρώπους που ζουν στην περιοχή και έχουν άποψη, μια φωνή που μπορεί να συνεισφέρει στο κεντρικό Δημοτικό Συμβούλιο. Κάθε χρόνο μας ζητείται μια λίστα προτεραιοτήτων για έργα και παρεμβάσεις που θα ενταχθούν στο Τεχνικό Πρόγραμμα του έτους. Αυτό είναι πιστεύω κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για την κεντρική διοίκηση του Δήμου που δεν πρέπει να σταματήσει. Φυσικά, πρέπει να αλλάξει η φιλοσοφία του οργάνου, να αποτελέσει ένα ουσιαστικό στήριγμα της δουλειάς που γίνεται από τη δημοτική διοίκηση και το Δημοτικό Συμβούλιο. Το να εγκρίνουμε ταφές και εκταφές ή να περνάμε τυπικά μια απόφαση που θα πάει παραπάνω, προφανώς δεν αρκεί. Η σημασία του οργάνου φάνηκε ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, όπου στη Βουλιαγμένη κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας γίνονται πάρα πολλά τεχνικά έργα και υπάρχει μια αναστάτωση στην πόλη. Πολλοί πολίτες απευθύνθηκαν σε μας για ενημέρωση αλλά και για επίλυση όποιων προβλημάτων προέκυψαν, καθώς είμαστε η πιο κοντινή σε αυτούς δημοτική δομή. Στην περίπτωση που τελικά καταργηθούν τα Συμβούλια, άτυπα από τον Δήμαρχο μπορεί να δοθεί σε τρία εκλεγμένα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου η αρμοδιότητα να έχουν επαφή και να αποτελούν τον συνδετικό κρίκο της διοίκησης με κάθε μία από τις τρεις πρώην κοινότητες.