Για το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής του καριέρας, το κόκκινο ήταν το χρώμα που τον χαρακτήριζε από τη σχέση του με τον Ολυμπιακό, του οποίου υπήρξε αντιπρόεδρος από το 1996 ως το 2008. Από το 2019 ωστόσο, συνεργαζόμενος με ένα κόμμα της Αριστεράς, εκδήλωσε την πολιτική του ταυτότητα που τον έφερε στο πράσινο χρώμα, καθώς έγινε ο Έλληνας ευρωβουλευτής που ταυτίστηκε κατεξοχήν με τις πολιτικές που στοχεύουν στην αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής.
Ο Πέτρος Κόκκαλης υπήρξε συνιδρυτής και είναι μέχρι σήμερα γραμματέας της βραβευμένης από τη Διεθνή Ένωση για την Προστασία του Περιβάλλοντος μη κυβερνητικής περιβαλλοντικής οργάνωσης «Γη». Εκπροσωπεί ταυτόχρονα την κίνηση πολιτών «Κόσμος», ενός φορέα που έθεσε στην προμετωπίδα του τους 17 παγκόσμιους στόχους του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, το σήμα της οποίας φορά σήμερα στο πέτο. Πέρα από αυτά, ο Πέτρος Κόκκαλης είναι ένας πολύ συνειδητός κάτοικος του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης με ιδιαίτερη αγάπη για τον τόπο του και μολονότι η έννοια «τοπικός ευρωβουλευτής» είναι μια αντίφαση εν τοις όροις, οπωσδήποτε το αξίωμά του τον καθιστά έναν εξέχοντα συνδημότη.
Στη συζήτηση που είχε με τον «Δημοσιογράφο», ο Πέτρος Κόκκαλης σχολιάζει την πολιτική των κυβερνήσεων της ΕΕ για τη διαχείριση της πανδημίας, τονίζοντας ότι η τρέχουσα υγειονομική κρίση δεν είναι παρά συνέπεια μιας μεγάλης σειράς από κοινωνικές και οικολογικές ανατροπές που έφερε η κυριαρχία της οικονομίας της αγοράς. Ως «αντίδοτο», πέρα από ένα δημόσιο εμβόλιο του κορονοϊού για όλο τον πλανήτη, προκρίνει την υπό διαπραγμάτευση σήμερα Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ένα «νέο κοινωνικό συμβόλαιο με πράσινες λύσεις». Μιλώντας για το παραλιακό μέτωπο, σημειώνει ότι η όποια ανάπτυξη πρέπει να σέβεται το περιβάλλον και την αρχή της ελεύθερης πρόσβασης και προσθέτει ότι ο σχεδιασμός μέχρι στιγμής δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο ανοιχτής δημόσιας διαβούλευσης.
Σε πρόσφατη τηλεοπτική σας συνέντευξη υποστηρίξατε ότι «η κανονικότητα έφερε την πανδημία» ζητώντας εκτός από το φαρμακευτικό και ένα «πολιτικό εμβόλιο». Με ποιο τρόπο συνδέεται η πολιτική κατάσταση στον πλανήτη με την τρέχουσα παγκόσμια υγειονομική κρίση;
Ο πρώτος που μίλησε για ένα πολιτικό εμβόλιο ήταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, μιλώντας για την ανάγκη να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας σε όλους, ως δικαίωμα και όχι ως προνόμιο. Είναι μία μακρά μάχη που δίνουμε στην Ελλάδα και την Ευρώπη, μία μάχη που παρακολουθούμε με ενδιαφέρον να είναι κυρίαρχη στις αμερικανικές εκλογές τις τελευταίες δεκαετίες.
Δικαίωμα και πρόσβαση όλων στην Υγεία, σε καιρό πανδημίας, θα σήμαινε μαζικό εμβολιασμό σε όλο τον πλανήτη, κάτι που δεν μπορεί να γίνει όσο δεν απελευθερώνεται η παραγωγή, δηλαδή όσο δεν απελευθερώνονται τα πνευματικά δικαιώματα των εμβολίων. Η δική μας θέση στην Αριστερά, είναι πως το δημόσιο χρήμα που δόθηκε στις εταιρείες, στη φάση της έρευνας, παρήγαγε δημόσιο αγαθό. Η παρωχημένη αλλά επικρατούσα κανονικότητα της αγοράς από την άλλη, λέει πως η ανθρωπότητα θα πρέπει να μπει δεύτερη, μετά το συμφέρον τον μετόχων της κάθε φαρμακευτικής, παρά την πανδημία, παρά τον περιορισμένο χρόνο που έχουμε υπό την απειλή νέων μεταλλάξεων.
Δείτε, όμως, και την ευρύτερη εικόνα κ. Λαουτάρη. Βγαίνουμε από τουλάχιστον τρεις δεκαετίες αλόγιστης υπερ-εκμετάλλευσης των πόρων του πλανήτη, κάτω από ένα δόγμα πως υπάρχει το μαγικό χέρι της αγοράς που θα τα ρυθμίσει όλα. Ήταν ένα μοντέλο οργάνωσης των κοινωνιών μας, της παραγωγής αλλά και της κατανάλωσης, που επιτάχυνε την κλιματική κρίση, μεγέθυνε τις ανισότητες στις κοινωνίες μας και προκάλεσε τεράστια απώλεια στη βιοποικιλότητα που εν πολλοίς ευθύνεται για τις πανδημίες που πολλαπλασιάζονται σε συχνότητα και σφοδρότητα, δηλαδή τη μεταπήδηση παθογενειών από το ζωικό βασίλειο στον άνθρωπο.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με τις διαρκείς επεξεργασίες και εξειδικεύσεις της προκρίνει μία εναλλακτική προσέγγιση στο πώς παράγουμε, πώς καταναλώνουμε, τι κάνουμε με τα απορρίμματα αυτής της διαδικασίας, με σεβασμό στο περιβάλλον και στρατηγικό στόχο τη μείωση των ανισοτήτων. Είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που πλέον διέπει κάθε πτυχή της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας και έχει σαν πυρήνα την αρχή του μη βλάπτειν σε ό,τι αφορά το περιβάλλον και την υπόσχεση πως δεν θα αφήσει κανέναν πολίτη στην τύχη του, όπως γινόταν μέχρι σήμερα όπου κάθε μεγάλη αλλαγή την πλήρωναν οι πιο ευάλωτοι.
Δεν πρόκειται για μία πράσινη επανάσταση ή για ένα οικολογικό κίνημα, όπως ίσως να το συζητούσαμε λανθασμένα στο παρελθόν, αλλά για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, όπου τα αιτήματα είναι κοινωνικά-πολιτικά και οι λύσεις «πράσινες». Με περισσότερη δημοκρατία, συμμετοχή των εμπλεκομένων σε κάθε πτυχή, με διαφάνεια και κυρίως με ανθρωπιά.
Πώς αξιολογείτε τη μέχρι σήμερα συμβολή της ΕΕ στην αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης και τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την αρχή της κρίσης κατάφερε να υπερβεί όσα είχαν αποτελέσει αρνητικά στεγανά στην κρίση χρέους της περασμένης δεκαετίας. Χρηματοδότησε την έρευνα για τα εμβόλια και προχώρησε σε προαγορά προκειμένου να μοιραστούν δίκαια σε όλη την ΕΕ, ενώ προχώρησε για πρώτη φορά σε δανεισμό. Στη συνέχεια, όμως, είδαμε το νεοφιλελεύθερο πρόσωπο να ανακάμπτει, με ρήτρες εμπιστευτικότητας, ανοχή στη φαρμακοβιομηχανία και ακόμα και σήμερα μη απελευθέρωση των πνευματικών δικαιωμάτων για να υπάρξει έγκαιρος, παγκόσμιος εμβολιασμός. Δεν θα λύσουμε τίποτα αν εμβολιαστεί μόνο το βόρειο ημισφαίριο.
Σε ό,τι αφορά τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, τα χρήματα που υπάρχουν διαθέσιμα αυτή την ώρα είναι ικανά να δώσουν μία πολύ καλή ώθηση για αλλαγή της χώρας. Οι πόροι που συγκεντρώνονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, τη νέα ΚΑΠ, το ΕΣΠΑ είναι ικανοί, αρκεί να υπάρξει ένας συνεκτικός σχεδιασμός σε συμφωνία με την κοινωνία.
Δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει επιλέξει να διαβουλευθεί μόνο με τον εαυτό της, παρότι οι αποφάσεις αυτές θα ξεπεράσουν τη θητεία της κατά πολλές δεκαετίες. Για την ώρα έχουμε δει 46 σελίδες με γενικότητες, αλλά μαθαίνουμε πως υπάρχει ένα σχέδιο εφτακοσίων ή χιλίων σελίδων που περιφέρεται από κυβερνητικούς και κομματικούς παράγοντες σε κλειστές συσκέψεις του εξωτερικού, χωρίς να έχουν ενημερωθεί για αυτό ούτε καν οι πολιτικοί αρχηγοί. Διαβάζουμε σε δημοσιεύματα, πως το σχέδιο θα έρθει τις επόμενες μέρες για να ψηφιστεί εντός δεκαημέρου, όταν η εν κρυπτώ επεξεργασία του έχει κρατήσει με βεβαιότητα πάνω 6 μήνες.
Ο πολίτης, ο αγρότης, ο επιχειρηματίας, ο απολυμένος στην Κοζάνη και τη Μεγαλόπολη, οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών, οι επιστημονικές οργανώσεις και το πολιτικό σύστημα δεν έχουν τίποτα να συνεισφέρουν, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Τα ξέρουν όλα οι 5 ή 10 άνθρωποι που το ετοιμάζουν όλους αυτούς τους μήνες. Αυτή η ιδέα με ξεπερνάει και πολύ φοβάμαι πως θα απειλήσει τελικά και τους πόρους που αναμένουμε με καθυστερήσεις λόγω λαθών στο σχεδιασμό, ή μη εφαρμογής γιατί δεν συζητήθηκαν έγκαιρα με όσους θα κληθούν να υλοποιήσουν τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς.
Το μοντέλο έχει αλλάξει και καλό είναι να το δει η κυβέρνηση όσο υπάρχει καιρός. Οι Επίτροποι τονίζουν διαρκώς τη σημασία της διαβούλευσης και της ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων της στους σχεδιασμούς, για λόγους αποτελεσματικότητας. Η ΝΔ θα πρέπει να αρχίσει να εμπιστεύεται λίγο περισσότερο τους πολλούς, να ανοίξει τα αφτιά της και να συμπεριλάβει την κοινωνία στη διαδικασία.
Ξέρετε, οι περισσότεροι πολίτες αγνοούν τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες και θα λέγαμε ότι οι ευρωβουλευτές μας πλην των προεκλογικών περιόδων είναι αόρατοι στα μέσα ενημέρωσης. Πιστεύετε ότι αυτό οφείλεται σε επιλογές των ΜΜΕ ή αντανακλά το πραγματικό πολιτικό βάρος των αποφάσεων του ευρωκοινοβουλίου;
Νομίζω πως αυτό αλλάζει διαρκώς και θα συνεχίσει να αλλάζει με την εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των ριζοσπαστικών αλλαγών που θα φέρει. Η ΕΕ δεν είναι πια ένα «ΕΣΠΑ» και ένας κανονισμός για τη φέτα, αλλά έχει αρχίσει να αναλαμβάνει τον πολιτικό ρόλο που της αντιστοιχεί.
Το στίγμα των παρεμβάσεών σας μέχρι σήμερα έχει καθαρά ως κέντρο βάρους την κλιματική αλλαγή. Είναι εφικτός ο στόχος της απεξάρτησης από τον άνθρακα για τη χώρα μας; Και πώς απαντάτε στους πολέμιους των αιολικών πάρκων που προβάλλουν ως επιχείρημα ότι οι εγκαταστάσεις τους βλάπτουν μόνιμα το περιβάλλον;
Ο νόμος Χατζηδάκη, ως η κατάληξη του χωροταξικού Σουφλιά, είναι υπεύθυνος για την όποια χωροθέτηση των αιολικών πάρκων, αλλά και το μέγεθός τους. Ο σχεδιασμός και εδώ, έχει γίνει χωρίς καμία διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες έπρεπε να έχουν λόγο, αλλά και ισχυρά ανταποδοτικά οφέλη από τέτοιες εγκαταστάσεις.
Ο στόχος της απεξάρτησης από τον άνθρακα, όμως, δεν εξαντλείται στις ανεμογεννήτριες, ή την παραγωγή που πλέον έχει πολλαπλές τεχνολογίες στη διάθεση της, αλλά περνάει και από τον έλεγχο στην κατανάλωση, τις επενδύσεις σε υποδομές και τις επιλογές της ΕΕ σε ό,τι αφορά τις ενισχύσεις.
Κατοικείτε στον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και γνωρίζουμε ότι συνδέεστε ιδιαίτερα με αυτό το μέρος. Πώς βλέπετε την προοπτική ανάπτυξης του παραλιακού μετώπου όπως έχει δρομολογηθεί μέχρι σήμερα;
Το παραλιακό μέτωπο ανήκει σε όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής. Κάθε αναπτυξιακός σχεδιασμός οφείλει να λάβει υπόψη αυτό το προφανές, διαφυλάσσοντας τη σχέση των πολιτών της Αθήνας και του λεκανοπεδίου με τη θάλασσα. Υπάρχουν πολλά έργα υποδομής που έχουν μείνει πίσω για δεκαετίες και πρέπει να προχωρήσουν, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και διαφύλαξη της ελεύθερης πρόσβασης.
Σε ό,τι αφορά το κομμάτι του σχεδιασμού, λυπάμαι, αλλά δεν μου είναι καθόλου σαφής αν υπάρχει και τι περιλαμβάνει. Ακόμα και για την εμβληματική, για όλη τη χώρα, επένδυση στο Ελληνικό, κάθε εβδομάδα διαβάζουμε κάτι νέο στον Τύπο που ανατρέπει ό,τι ξέραμε και ό,τι είχε συμφωνηθεί μέχρι τότε. Μιλάμε ακόμα για ένα μητροπολιτικό πάρκο με λίγες κατοικίες ή έχει αλλάξει ακόμα και αυτό; Δεν γνωρίζω. Η κυβέρνηση και εδώ, κινείται μακριά από το δημόσιο έλεγχο.
Κεντρική φωτογραφία: Ανδρέας Σιμόπουλος FOSPHOTOS