Τον αισιόδοξο αλλά εφικτό στόχο τα απόβλητα του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης να περιοριστούν στο …μηδέν έχει θέσει το κλιμάκιο επιστημόνων που σχεδίασε και πλέον θέτει σε εφαρμογή το πρόγραμμα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών στην πηγή.

Ξεκινώντας από τα Πηγαδάκια Βούλας, το πιλοτικό πρόγραμμα θα οργανώσει τη συλλογή απορριμμάτων από τον Δήμο σε 6 ρεύματα:

• Οργανικά κουζίνας
• Xαρτί
• Aνακυκλώσιμες συσκευασίες PMD (πλαστικό, μέταλλο, τετραπάκ)
• Γυαλί
• Κλαδέματα
• Σύμμεικτα

Οι δύο βασικές αρχές σχεδιασμού, όπως τις ανέλυσε ο «αρχιτέκτονας» του προγράμματος και επιστημονικός συνεργάτης του Δήμου, Φίλιππος Κιρκίτσος, στην πρώτη ενημερωτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Βούλας, είναι η διευκόλυνση των πολιτών να συμμετάσχουν και η ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας.

Στο πλαίσιο αυτό, κάθε πολυκατοικία (ή κάθε δύο μικρά κτήρια) θα διαθέτουν δικό τους καφέ κάδο για την απόρριψη των υπολειμμάτων τροφών και δικό τους πράσινο κάδο για όσα απορρίμματα δεν ανακυκλώνονται.

Τα γυάλινα μπουκάλια θα συλλέγονται στους χαρακτηριστικούς μπλε κώδωνες που θα πυκνώσουν ώστε να υπάρχει ένας ανά τρία οικοδομικά τετράγωνα, ενώ τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά θα αφήνονται μια συμφωνημένη ημέρα στο πεζοδρόμιο μέσα σε χωριστές σακούλες που θα παρέχει ο Δήμος δωρεάν.

Παρόλο που η εκκίνηση του προγράμματος είχε αναγγελθεί για νωρίτερα, η ολοκλήρωση των απαραίτητων προμηθειών όπως εξηγήθηκε καθυστέρησε την έναρξη. Αυτή τοποθετείται πλέον τον Φεβρουάριο του 2019, με μια πληθωρική εκστρατεία ενημέρωσης πόρτα πόρτα όλων των κατοίκων.

«Πρέπει να βγάλουμε το θέμα των απορριμμάτων από τη λογική ότι είναι κάτι βρόμικο και άχρηστο», τόνισε ο δήμαρχος των 3Β, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, στην πρώτη ενημερωτική εκδήλωση. «Πολιτική απόφαση δική μας είναι να είμαστε χρήσιμοι, να διερευνήσουμε λύσεις και να τις προτείνουμε στους πολίτες», συμπλήρωσε για να υπογραμμίσει ότι η δημοτική αρχή έχει ήδη δρομολογήσει την εκτροπή του 30%-35% των αποβλήτων του Δήμου από την ταφή, μέσω του προγράμματος παραγωγής εδαφοβελτιωτικού υλικού (κομπόστ).

Στα στελέχη του Δήμου υπάρχει η αισιοδοξία ότι αν το πρόγραμμα στα Πηγαδάκια πετύχει (τα αποτελέσματα θα είναι απολύτως μετρήσιμα αφού όλες οι ποσότητες αποβλήτων πλέον θα ζυγίζονται) τότε η διεύρυνσή του σε όλο τον Δήμο όχι απλώς θα είναι εφικτή, αλλά θα γίνει και με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Ο Φίλιππος Κιρκίτσος, ο οποίος είναι και πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, αποκάλυψε ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πιλοτικό πρόγραμμα των Πηγαδακίων, καθώς είναι το πλέον ολοκληρωμένο στη χώρα, δεσμευόμενος να ενταχθεί σε επόμενη φάση στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Life.

Παράλληλα, το πρόγραμμα διαλογής στην πηγή θα προβλέπει ένα σύστημα επιβραβεύσεων των νοικοκυριών για την αύξηση της ανακύκλωσης και την ταυτόχρονη μείωση των ποσοτήτων αποβλήτων που οδηγούνται στην ταφή. Ακόμη το σημείο αυτό δεν έχει συγκεκριμενοποιηθεί.

Στόχος του Δήμου πάντως, όπως ανέπτυξε ο Φίλιππος Κιρκίτσος, είναι η μελλοντική υιοθέτηση του συστήματος «πληρώνω όσο πετάω», μια πολιτική που αλλάζει τη φιλοσοφία χρέωσης των δημοτικών τελών ορίζοντας ως βάση υπολογισμού τους όχι την επιφάνεια των ακινήτων, όπως σήμερα, αλλά τις ποσότητες που κάθε νοικοκυριό στέλνει στη χωματερή. Σήμερα βέβαια η νομοθεσία δεν επιτρέπει την εφαρμογή ενός εναλλακτικού μοντέλου χρέωσης δημοτικών τελών. Ωστόσο είναι πιθανό αυτό να αλλάξει στο κοντινό μέλλον. Μέχρι να γίνει αυτό, ο Δήμος θα αναπτύξει ένα μηχανισμό μέτρησης των αποβλήτων και ένα σύστημα παροχής κινήτρων για την ανακύκλωση και αντικινήτρων για την ταφή.

Σύμφωνα με τον μελετητή του προγράμματος, το κόστος χωριστής διαλογής των ρευμάτων σε σχέση με το σημερινό μοντέλο θα ανέβει μόλις κατά 20%. Ωστόσο το όφελος (από την οικονομική σκοπιά εκτός της περιβαλλοντικής) είναι πολλαπλό. Καθώς τα τέλη ταφής απορριμμάτων για τη χωματερή της Φυλής αναμένεται να εκτοξευτούν, κάθε τόνος αποβλήτων που εκτρέπεται από τον ΧΥΤΑ εξοικονομεί για το δημοτικό ταμείο δεκάδες σήμερα –και εκατοντάδες αύριο– ευρώ. Επιπλέον, η δραστική μείωση των αποβλήτων που θάβονται είναι μια σαφής οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει θέσει ως στόχο το 2020 το 50% των απορριμμάτων να ανακυκλώνονται. Σήμερα οι επιδόσεις της χώρας βρίσκονται στο απογοητευτικό 9%.

Ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης αισιοδοξεί ότι με την πλήρη εφαρμογή των πρωτοβουλιών του στον τομέα της καθαριότητας είναι εφικτό να ανακυκλώνει το 30%-40% των αποβλήτων, να κομποστοποιεί επίσης το 30%-40% και να αφήνει το 20%-40% των αποβλήτων για ασφαλή διάθεση, όπως ανέλυσε στην εκδήλωση ο διευθυντής της Υπηρεσίας Καθαριότητας, Μιλτιάδης Καβράκος. Επομένως, στην οικονομική ανάλυση του προγράμματος για τη διαλογή στην πηγή, θα πρέπει να υπολογίσει κανείς ότι ο Δήμος θα αποφύγει να καταβάλει τα πρόστιμα που πιθανόν να καταλογιστούν από τα ευρωπαϊκά όργανα για τη μη συμμόρφωση με το νέο περιβαλλοντικό πλαίσιο.