Το μακρύ ταξίδι του μπλε κάδου ανακύκλωσης

Κάποτε η ανακύκλωση θεωρούνταν στοιχείο λάιφ στάιλ, μια εναλλακτική στάση ζωής και κατανάλωσης, εφάμιλλη του να βγάζει κανείς το κρέας από τη διατροφή του. Πλέον όμως έχει καταστεί σε όλους σαφές ότι η ανακύκλωση των υλικών που καταναλώνουμε και η μείωση του όγκου αποβλήτων που θάβουμε είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ για μην πληγεί ανεπανόρθωτα το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής μέσα στις πόλεις.

Δυστυχώς, ένα μεγάλο έλλειμμα ενημέρωσης αποξενώνει τους πολίτες από τη διαδικασία της ανακύκλωσης. Η σχέση μας με τα σκουπίδια που παράγουμε τελειώνει τη στιγμή που τα αποθέτουμε στους κάδους. Από εκεί και έπειτα αναλαμβάνει ο Δήμος, στέλνοντας στα νοικοκυριά έναν λογαριασμό ανάλογα με την επιφάνεια των ακινήτων. Η ανακύκλωση παραμένει μια προαιρετική πράξη, που για κάποιους είναι τρόπος ζωής και για άλλους περιττή ταλαιπωρία.

Η αλήθεια όμως είναι ότι έχουμε και οικονομικό συμφέρον (μεταξύ άλλων) από την αύξηση του όγκου της ανακύκλωσης και τη μείωση του περιεχομένου που αποθέτουμε στους πράσινους κάδους. Ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης πλήρωσε το 2017 μόνο για τέλη ταφής στο ΧΥΤΑ Φυλής το ποσό των 1,36 εκατομμυρίων ευρώ.

Οι συντελεστές χρέωσης ανά τόνο απορριμμάτων έχουν ήδη ανέβει για το 2018, ενώ η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει αναδρομικές χρεώσεις παλαιότερων ετών αλλά και σύστημα οικονομικής τιμωρίας των Δήμων που αυξάνουν αντί να μειώνουν τα απόβλητα που θάβουν. Τα κόστη αυτά, μαζί με όλα τα συμπαρομαρτούντα (καύσιμα απορριμματοφόρων, διόδια κ.λπ.) καλύπτονται αποκλειστικά από τα δημοτικά τέλη –δηλαδή τους δημότες– ως ανταποδοτική υπηρεσία. Οι επιδόσεις στην ανακύκλωση κρίνουν σε έναν Δήμο αν θα μειωθούν ή θα αυξηθούν τα δημοτικά τέλη.

Στα άδυτα του εργοστασίου

Ο «Δημοσιογράφος» επισκέφτηκε το Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών στο Κορωπί, όπου καταλήγουν οι μπλε κάδοι του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης. Μια υπερσύγχρονη και καθαρή μονάδα, την οποία λειτουργεί η εταιρεία Watt, έχοντας ήδη διαχειριστεί πάνω από 1 εκατομμύρια τόνους υλικών. Στο Κορωπί καταλήγουν οι μπλε κάδοι από 33 ακόμη Δήμους. Καταγράψαμε όλη τη διαδρομή των υλικών από το απορριμματοφόρο ως την τελική τους διάθεση στις αγορές των πρώτων υλών. Η διαλογή γίνεται κατά βάση μηχανικά, σε τρία στάδια που διαχωρίζει τα υλικά με βάση, το μέγεθος, το σχήμα, το βάρος και τη σύστασή τους. Στη γραμμή παραγωγής όμως εμπλέκονται και εργαζόμενοι, 30 περίπου άτομα ανά βάρδια.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι μπλε κάδοι έχουν …εκπλήξεις. Από γουρουνοκεφαλές που κάποιος πίστεψε ότι μπορούν να ανακυκλωθούν, ως φωτοβολίδες που αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επικίνδυνες για το προσωπικό. Από τα προς ανακύκλωση υλικά το περισσότερο αποδοτικό είναι το αλουμίνιο και εκείνο που πλέον έχει αρνητική αξία είναι οι πλαστικές σακούλες. Τα σκληρά πλαστικά μετατρέπονται εκ νέου σε συσκευασίες απορρυπαντικών, γιαουρτιών κ.λπ. Τα χαρτιά ξαναγίνονται πρώτη ύλη η οποία αξιοποιείται για την κατασκευή χαρτόκουτων.

Παρόλ’ αυτά, η αστοχία στον μπλε κάδο παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Παρόλο που η γραμμή επεξεργασίας υλικών της Watt καταλήγει σε 14 ρεύματα, περίπου το 50% του όγκου που εισέρχεται στο εργοστάσιο, παραμένει υπόλειμμα και οδεύει για ταφή, όπως μας εξηγεί ο Κώστας Βεργανελάκης, διευθυντής λειτουργιών της Watt.

Το στοίχημα του Δήμου 3Β

Το διπλό στοίχημα του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, που θα κριθεί αυτή τη χρονιά, είναι να συστηματοποιήσει την αποκομιδή δύο χωριστών ρευμάτων ανακύκλωσης: Των κλαδεμάτων και των βιοαποδομήσιμων.

Τα πράσινα απόβλητα των κήπων και τα υπολείμματα τροφών με μια συγκεκριμένα επεξεργασία που έχει ήδη αποδώσει εξαιρετικά αποτελέσματα, παράγει εδαφοβελτιωτικό υλικό. Ήδη αυτές τις ημέρες ξεκινά η εφαρμογή των καφέ κάδων στις γειτονιές (ξεκινώντας από τα Πηγαδάκια). Σύμφωνα με τον διευθυντή της Υπηρεσίας Καθαριότητας του Δήμου, Μιλτιάδη Καβράκο, «είναι εφικτός στόχος μέχρι το 2020 να εκτρέψουμε 25% επιπλέον από την ταφή με τους καφέ κάδους, που από σπίτια και επιχειρήσεις μπορούν να συγκεντρώνουν 8.000 τόνους ετησίως».

Παράλληλα, σε Βάρη, Βούλα και Βουλιαγμένη έχει εγκατασταθεί ένα δίκτυο 30 κόκκινων κάδων, για την ανακύκλωση ρούχων.