Η ηθική των «κάτω» είναι σκληρή, αλλά δίκαιη

Το καλοκαίρι είναι καλή περίοδος για να ξεκινήσει μία σχέση, ακόμη και αν το «πρόσωπο» είναι ένας λογοτεχνικός ήρωας. Και ο χαρακτήρας που μας συστήνουν φέτος οι εκδόσεις Τόπος είναι γοητευτικός όσο λίγοι, καθώς κέρδισε ένα πολύ μεγάλο μέρος του ισπανόφωνου κόσμου. Ο εκκεντρικός συνταξιούχος Ελάδιο Μονρόι πρωταγωνιστεί στην πρώτη ιστορία που έγραψε ο συγγραφέας Αλέξις Ραβέλο, με επίκεντρο τη Λας Πάλμας στις Κανάριες Νήσους. Το Τρεις κηδείες για τον Ελάδιο Μονρόι είναι ένα σύγχρονο hardboiled αστυνομικό μυθιστόρημα, με σκληρές καταστάσεις και δύσκολα διλήμματα.

Το επίθετο «αστυνομική» στη συγκεκριμένη ιστορία είναι βέβαια μάλλον καταχρηστικό, διότι παρόλο που η αφήγηση αφορά σε εγκλήματα, εκβιασμούς και φόνους, η Αστυνομία δεν έχει παρά διακοσμητικό ρόλο στην υπόθεση (αν δεν στιγματίζεται και ως φυτώριο εγκληματιών). Ο Ελάδιο Μονρόι είναι ένας ξέμπαρκος πρώην ναυτικός που συμπληρώνει το εισόδημά του με μικροθελήματα και «μαύρες» δουλειές του ποδαριού.

Ακολουθούμε στις πρώτες σελίδες την καθημερινή τελετουργία του καφέ στο τοπικό σημείο συνάντησης της γειτονιάς, με τα πειράγματα και τους ενδιαφέρουσες ντόπιες προσωπικότητες που ανθούν σε τουριστικά μέρη με τροπική ζέστη.  Η εμπλοκή του με μια σκληρή ιστορία εκβιασμού, που αποκαλύπτει ένα φόνο και προκαλεί άλλους δύο, είναι μάλλον συμπτωματική. Ακολουθώντας ηθικούς κανόνες, αλλά αποστρεφόμενος μια χριστιανικού τύπου ηθική, φτάνει στην απόδοση δικαιοσύνης χωρίς την εμπλοκή των κρατικών μηχανισμών.

Η προσωπικότητα του Ελάδιο Μονρόι είναι σύνθετη και αντιφατική. «Χυδαίο και καλλιεργημένο» τον χαρακτηρίζει ο δημιουργός του Αλέξις Ραβέλο στο επιλογικό σημείωμα του βιβλίου, ενώ εξομολογείται ότι «κυρίως ο Ελάδιο Μονρόι είναι αυτή η πόλη όπου κατοικώ, που την αγαπώ και τη μισώ ταυτόχρονα», μιλώντας για τη Λας Πάλμας. Οι Κανάριες Νήσοι είναι μια αρκετά απόμακρη για εμάς ισπανική κτήση που βρέχεται από τον Ατλαντικό και βρίσκεται κοντά στην Αφρική, αλλά αποδεικνύεται ότι έχει έναν περίεργα οικείο στη μεσογειακή κουλτούρα κοσμοπολιτισμό. «Πατρίδα μου είναι η μικρότητά μου και η φτώχεια μου», θα πει ο Ελάδιο σε μια από τις ατάκες του προς τον κόσμο των επιχειρηματιών τον οποίο και μισεί βαθιά.

Η εκρηκτικότητα και το πηγαίο του θάρρος θα τον σώσει από πολλές κακοτοπιές και σίγουρα δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα αντίθεση με το γεγονός ότι συχνάζει σε μουχλιασμένα παλαιοβιβλιοπωλεία αναζητώντας εξαντλημένες εκδόσεις. Εκτός από το στιλό που έχει μόνιμα πάνω του, τον φανταζόμαστε και με το «Κ» σε τατουάζ στο μπράτσο του, για να θυμάται τον Αλμπέρ Καμύ που του έμαθε ότι το παράλογο είναι απαραίτητη προϋπόθεση της ύπαρξης, άρα είναι ανώφελο να ψάχνει κανείς να βρει το νόημα. 

Η περιπέτεια που ξετυλίγεται στις Τρεις Κηδείες θίγει το ζήτημα του τράφικινγκ και των σεξεργατριών, την υποκρισία και τα αδιέξοδα της μεγαλοαστικής κοινωνίας, την ηθική των «κάτω»  που μπορεί να γίνει αποκρουστικά σκληρή, διατηρώντας όμως έναν πυρήνα δικαιοσύνης.

Είναι ευχάριστο ότι ο εκδοτικός οίκος ετοιμάζει να κυκλοφορήσει ακόμη μια περιπέτεια του Ελάδιο Μονρόι πολύ σύντομα.